SAFO DE LESBOS

Desviada, perigosa, corruptora de rapazas, lesbiana…

Temos constancia da gran importancia de Safo xa na Antiga Grecia, pois foi incluída na lista dos nove poetas líricos. É dicir, a lista dos poetas considerados canon, aqueles autores dignos de estudo e cuxa obra debía ser imitada. A súa influencia foi tal que Platón chegou a catalogala como a décima musa.

Safo viviu case toda a súa vida na illa grega de Lesbos entre os séculos VII e VI a. C. Díxose tamén que pasou un breve período en Sicilia. Pertencente á aristocracia, parece ser que fundou unha escola ou círculo de mulleres coñecido como «A casa das musas». A esta escola acudían outras mulleres pertencentes á aristocracia, preparábanse para o matrimonio, pero tamén aprendían poesía, confeccionaban grilandas, etc.

A diferenza doutros núcleos que preparaban ás mozas para o matrimonio, na escola de Safo, non se celebraba tanto a maternidade, senón o amor. As mulleres non se vían unicamente relegadas a concibir fillos, senón que trataban de achegarse á beleza, ao pracer do amor. Todo iso verase reflectido na súa poesía, algo que contrasta coa poesía masculina, destinada a heroes e a guerras.

Nos seus versos, vemos que Safo mantivo relacións con algunhas das súas alumnas, pero dise que tamén con homes e que mesmo tivo unha filla. A diferenza do que ocorrería séculos despois, no seu período non eran tan condenadas as relacións homosexuais. Podemos ver en Safo unha revolucionaria, pois se afastou do que ditaba a poesía épica da época e foi fiel a si mesma, cunha poesía intimista, erótica e sensible.

Co auxe do Cristianismo e, principalmente, durante a Idade Media, moitos dos versos de Safo perdéronse, queimáronse ou se prohibiron, o cal no nos sorprende tendo en conta a evidente homofobia da Igrexa Cristiana .

Cando falamos de amor lésbico ou amor sáfico estamos a facer alusión á propia Safo de Lesbos e, de aí, o seu significado de «amor entre dúas mulleres». O amor foi un dos xermes da súa poesía, e tamén o motivo do seu silencio. Este amor era un sentimento puro, individual, elevado, digno da poesía máis culta. A diferenza do que se entenderá en séculos posteriores, o amor sáfico non era o baixo, non era vulgar nin puramente sexual, senón refinado. Así, estas mulleres de «A casa das musas» eran aristócratas.

Fontes consultadas: 
- DUBY,G: Historia da muller na Antigüidade, Tomo I,Taurus.  
- https://www.iberlibro.com/buscar-libro/titulo/historia-mujeres-antiguedad/autor/georges-duby/